De maatschappij waarin we leven wordt ook wel de prestatiemaatschappij genoemd, het woord zegt het al: een maatschappij waarin het belangrijk is dat je presteert. Je verdient je identiteit naar mate van succes. Iedereen heeft het tegenwoordig druk, we hebben het gevoel mee te móéten draaien voor een geslaagd leven. Dit zijn de randvoorwaarden van succes tegenwoordig. Het levert voor velen niet meer dan veel stress op.
Maar hoe ga je hiermee om, als je niet mee kúnt draaien in die prestatiemaatschappij? Omdat je lichaam daar helemaal niet toe instaat is, maar de verwachtingen er wel zijn?
Als chronisch zieke in een prestatiemaatschappij
Ik zit ondertussen al 7 weken thuis van het werk, oververmoeid, prikkelbaar, emotioneel en mijn lichaam doet enorm veel pijn. De reden? Te lang over mijn grenzen gegaan op het moment dat de werkdruk erg hoog lag. Iedereen op het werk moest rennen om alles voor elkaar te krijgen en juist omdat íedereen dat deed, deed ik dat ook. Want wat moest ik dan? Op een afstandje gaan toekijken omdat ‘ik niet in staat ben op die manier te werken?’
Ja, blijkbaar wel. Want nu zit ik thuis omdat ik dat niet heb gedaan. Eigen schuld dikke bult? Misschien. De werkdruk ligt hoog en dat is niet iets wat alleen ik zo vindt, alleen is mijn lijf niet in staat om hier in mee te draaien en daar had ik naar moeten luisteren. Confronterend? Enorm. Ik wil heel graag laten zien dat ik het kan, dat ik flexibel ben, dat ik een goede werknemer ben. Maar dat kan ik niet, niet op de manier zoals wordt verwacht.
Doorzettingsvermogen en wilskracht
Vroeger al als klein meisje vocht ik hard ik voor dingen die ik wilde bereiken, ik deed er alles aan om mijn doelen te behalen. Er was toen nog letterlijk niets wat me tegenhield. Doorzettingsvermogen, wilskracht en vastberadenheid hebben mij door heel veel situaties heen geholpen. In principe de perfecte karaktereigenschappen om mee te draaien in de grote boze prestatiemaatschappij.
Deze karaktereigenschappen heb ik in al die jaren daarna niet verloren, anders was ik nooit zover gekomen als ik nu ben. Alleen moet ik nu nog wat beter leren dat ik niet meer altijd alles kán bereiken, dat ik met mijn huidige klachten niet meer tot alles in staat ben. Hoe graag ik dat ook zou willen. En dat ik de dingen die ik wil bereiken, moet beperken tot mijn mogelijkheden en daar heb ik nog wel moeite mee.
Want het is – zacht uitgedrukt – best vervelend om continu geconfronteerd te worden en jezelf af te moeten remmen.
Blijf dicht bij jezelf
Sinds ik ziek thuis heb ik één ding geleerd en dat is dat ik me niet zo moet laten leiden door datgeen wat ‘de maatschappij’ verwacht of graag ziet gebeuren (is het toch nog ergens goed voor geweest.. 😉 ). Want juist dat heeft ervoor gezorgd dat ik nu uitgeput thuis zit.
Hoewel het in het begin voelde als falen als ik een dagje thuis bleef van het werk om bij te tanken, voelt het nu als falen dat ik het niet gewoon gedaan heb toen het nodig was. Dat ik niet beter naar mijn lichaam heb geluisterd, dat ik me liet leiden door datgene, wat er van mij werd verwacht. Omdat ik hier aan wilde voldoen.
Ik pas me gemakkelijk aan een situatie aan en heb er moeite mee om fouten te maken. Het is daarom altijd makkelijk geweest om me te verschuilen achter dat ‘ideaalbeeld’, hard werken, weinig klagen. Dat is wat ze graag willen toch?
En daarom wil ik jou hiervoor waarschuwen, want het is het niet waard om jezelf letterlijk kapot te werken. Het is moeilijk om met een onzichtbare, chronische ziekte mee te draaien in een maatschappij waar ongelooflijk veel van je wordt verwacht. Het enige advies wat ik je kan geven, is om dicht, heel dicht bij jezelf te blijven.
Niet de moeite waard
Het is niet leuk als je moet toegeven dat je iets niet kunt, of dat je inziet dat je niet ‘gewoon’ mee kunt draaien zoals iedereen. Maar je hiertegen verzetten om aan de wereld te laten zien dat je het wél kunt, en vervolgens in te storten (omdat je het eigenlijk niet kunt..) is niet de moeite waard. Ik weet hoe moeilijk dat is want ik wil ook zo veel meer dan ik aankan, maar dit zijn toch dingen die je los zult moeten laten. En ik ook.
Doordat ik nu thuis zit heb ben ik me er weer heel bewust van hoe belangrijk het is om vaker voor mezelf te kiezen. Ongeacht wat anderen van mij verwachten. Dat zal zeker niet gemakkelijk zijn, maar dat is de situatie waar ik nu in zit ook niet. En een ding weet ik zeker, dit wil ik nooit meer.
Doelen nastreven die niet haalbaar zijn is zonde van je energie. Het eindigt vaak in een confrontatie waarna je je nog vervelender voelt.
En daarom wil ik je zo graag meegeven dat, hoeveel die ‘prestatie maatschappij’ ook van je vraagt en hoe erg jij het gevoel ook hebt mee te ‘moeten’ draaien. Doe dit niet als je lichaam dat niet aan kan. Ik weet dat dit soms onmogelijk voelt, maar zorgen voor je zelf en voor je gezondheid is toch écht het allerbelangrijkste.
Ben lief voor je lichaam, dat heeft het nodig.
Lieve maatschappij..
Lieve maatschappij, ondanks het feit dat we elke dag opstaan met stijve spieren, veel pijn en nog net zo moe als de avond daarvoor, doen we ons best om te presteren, maar wel binnen onze grenzen. Want alleen dan kúnnen we ook echt presteren.
Het zou fijn zijn als daar eens wat meer waardering voor komt. Want voor iemand met een chronische ziekte, is ‘s morgens uit bed komen regelmatig een prestatie op zich.
Wat fijn (oké klinkt een beetje gek, want eigenlijk is het natuurlijk gewoon kl#te)om te lezen dat ik dus niet de enige ben. Waar ik ook vaak tegen aan loop in deze maatschappij en in mijn omgeving is dat er vaak wordt gezegd “maar dan moet je je wel goed voelen, want je moet daar wel bij zijn” uhhh ik wil me altijd wel goed voelen en helaas heb ik geen knopje waar ik dat even kan regelen. Anders had ik het wel geweten ??
Zo mooi verwoord en zo herkenbaar.Trap er ook regelmatig in en blijft ook moeilijk tav mijn werk.
Het is bij mij net bekent dat ik het heb ja onbegrip van mensen en ja vrienden die je kwijt raak omdat je het niet gelijk op gang komt of dat je smiddags echt moet rusten
Of als je avondje uit gaat dat je die tijd weer moet inleveren
Ik zit in de zorg maar dat gaat haast niet meer werk nu alleen de ochtenden maar voor hoe lang
Ik gaat nu in revalideren therapieën en leren hoe je ermee om moet gaan
Ik bijna nu 56 en heb 2 schattig liefste kleindochtertjes en wil heel graag met nu leuke dingen blijven doen zoals koken met ze en ja ik weet het het strijken ik vindt dit echt voor mij ontspannen en ja sorry ik vindt het heerlijk om te doen en ja strijk alles maar dat kost ook heel vaak moeite
Ik ben niet ziek, maar vind het toch herkenbaar. Ik heb altijd keihard gewerkt en me ingezet, was loyaal naar mijn werk en collega’s. Maar ook onzeker. En dat vonden ze irritant. Uiteindelijk is er alles aan gedaan om mij zwart te maken en eruit te werken. Ik voelde me totaal mislukt. Ik wist dat ik niet zo snel was en zo goed overzicht kon houden als anderen, maar ik had weer andere kwaliteiten. Toen ik thuis zat kreeg ik huilbuien en was er weinig over van mijn eigenwaarde. Uitgeblust. Teveel van mezelf gevraagd om anderen tegemoet te komen. Sorry het is iets anders, maar ik vond het toch herkenbaar.
Wat een vervelende ervaring, Henrike! Wat naar dat je er op die manier bent uitgewerkt.. Ik begrijp goed dat dit een enorme impact op je gehad heeft en inderdaad iedereen heeft z’n eigen kwaliteiten. Dat is maar goed ook! Hopelijk heb je hierdoor wel geleerd hoe belangrijk het is om wat vaker voor jezelf te kiezen, óók als je verder gewoon gezond bent! Er is niemand anders die voor je op de rem trapt als dat nodig is..
Veel sterkte!
Liefs, Nathalie
Wat heb je het mooi verwoord!! Bedankt voor je stukje me omgeving snapt het nu veel beter nu ik het hun heb laten lezen.